Sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam đang ngày một tăng dần, tạo áp lực lớn lên chuỗi cung ứng container trong nước.
Với dự báo tăng trưởng GDP ở mức 2,4% từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Việt Nam đang trên đà trở thành một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới trong năm 2020, trong lúc nhiều nước khác rơi vào suy thoái do bế tắc.
Điển hình nhất là Singapore và Malaysia, hai quốc gia được dự báo sẽ bị suy giảm kinh tế nặng nề, tạo điều kiện cho Việt Nam vượt qua bộ đôi này để trở thành nền kinh tế lớn thứ tư ASEAN.
Sản xuất tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam, với tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 11% trong Quý 3, lên 80 tỷ USD.
Theo Simon Vandekerckove – Giám đốc Geodis Việt Nam, làn sóng chuyển dịch nguồn cung ứng từ Trung Quốc đang bước vào một giai đoạn mới.
“Chúng tôi hiện đang có rất nhiều lời mời hợp tác.” – Simon chia sẻ với The Loadstar.
“Không chỉ nhận được yêu cầu tìm nguồn cung ứng mới, mà còn nhiều đề nghị thiết lập các trung tâm toàn cầu (tại Việt Nam), như các trung tâm đang hoạt động ở Trung Quốc.
Giai đoạn đầu tiên là chuyển đơn đặt hàng từ Trung Quốc sang các cơ sở sản xuất ở Việt Nam, nhưng đa phần các nhà sản xuất thiết bị/ phụ tùng gốc (OEM) đã bị quá tải với những đơn hàng hiện tại.”
Truyền thông tại Việt Nam đang tràn ngập các báo cáo về việc các công ty lớn như Samsung và Apple chuyển các dây chuyền lắp ráp lớn từ Trung Quốc, bao gồm các mặt hàng có giá trị cao như máy tính xách tay, chứ không chỉ riêng điện thoại thông minh.
Là một “hàng xóm” của Trung Quốc, ông Simon cho biết Việt Nam là “sự lựa chọn rõ ràng” cho các công ty mong muốn chuyển dịch nguồn cung ứng của họ, vì Việt Nam cho phép họ giữ một số hệ thống hiện có, đồng thời cũng được hưởng lợi từ một loạt Thỏa thuận thương mại tự do (FTA) “cực kỳ hứa hẹn”, nhất là thỏa thuận với EU bắt đầu vào tháng 8.
“Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận ra kỳ vọng cao từ khách hàng nước ngoài đối với Việt Nam, nơi mà cơ sở hạ tầng Logistics và hệ thống pháp lý đôi khi vẫn chưa đủ đáp ứng,” Simon cảnh báo.
“Việt Nam cần đầu tư để gia tăng năng lực sản xuất, cũng như đầu tư cơ sở hạ tầng mới để đáp ứng với nhu cầu gia tăng. Và Việt Nam có thể sẽ là một phần của sự kết hợp với các nơi được thuê ngoài khác trong các nước ASEAN như Thái Lan và Indonesia, vì khách hàng muốn giảm thiểu rủi ro tài chính liên quan để tìm nguồn cung ứng chỉ từ một nơi duy nhất.”
Trong khi đó, tình trạng suy giảm công suất vận tải toàn cầu và thiếu thiết bị container trầm trọng đang ngày một gia tăng áp lực lên cảng Cát Lái của Thành phố Hồ Chí Minh, cửa ngõ vận chuyển container chính của Việt Nam.
Mạng lưới vận tải đường thủy nội địa tại khu vực Hồ Chí Minh luôn có tiếng “tắc nghẽn”, nhưng theo một công ty giao nhận địa phương, điều kiện thị trường hiện tại đã khiến diện tích bãi cho hãng xuất khẩu tại đây vượt “120% công suất”, và các con tàu phải nằm đợi 2 đến 3 ngày để được cập bến.
Công ty trên cho biết thêm: “Sản lượng xuất khẩu của tất cả các hãng tàu tại Cát Lái đều tăng mạnh, nhưng vì thiếu chỗ trên tàu nên có khoảng 10% -20% lượng hàng mỗi chuyến phải chuyển sang tàu tiếp theo”.
Cảng nước sâu tại Cái Mép-Thị Vải (CMIT) cách đó 50 km cũng đang phát triển khá nhanh và đã đón tàu Margrethe Maersk 20.000 TEU vào tháng 10, một trong những tàu với dịch vụ trực tiếp tuyến xuyên Thái Bình Dương của Liên Minh 2M.
CMIT cũng từng đón các tàu container cực lớn tạm thời ghé vào trước đây, nhưng xu hướng nhu cầu hiện tại có thể cho thấy ngày càng có nhiều tàu với tải trọng lớn ghé vào đây. Dấu hiệu rõ ràng nhất là hãng tàu CMA CGM sẽ hợp tác với công ty Gemadept để khai trương cảng mới tại Cái Mép vào năm tới.
Tuy nhiên, Simon khẳng định tình trạng thiếu năng lực vận chuyển và thiết bị container, cộng với với tốc độ tăng trưởng quá nhanh, vẫn là một thách thức lớn vào thời điểm này.
“Nếu không tính đến giá trị của một container, thì việc kiếm được booking và container rỗng ngoài hợp đồng đã ký với hãng tàu sẽ tốn ít nhất 2 đến 3 tuần.” – Simon bổ sung rằng giá cước đã tăng 140% nếu đi Bờ Tây Hoa Kỳ, 70% nếu đi Địa Trung Hải và 15% để đến Bắc Âu.
Geodis hiện đang cung cấp dịch vụ xếp hàng ưu tiên cho khách hàng có nhu cầu gấp, hứa hẹn giảm thời gian chờ đợi xuống còn một tuần kể từ thời điểm xác nhận booking.
Simon cho biết thêm, hiện phương thức vận tải hàng không gần như không còn là một sự lựa chọn phù hợp, và nhiều khách hàng đã chuyển sang sử dụng dịch vụ vận chuyển đường bộ xuyên biên giới như là một giải pháp thay thế linh hoạt.
Theo Sam Whelan / The Loadstar
